Sipas raportit të Forumit Ekonomik Botëror, tregu i punës po përjeton transformimin më të shpejtë në histori. Mendimi analitik, fleksibiliteti dhe aftësitë për inteligjencën artificiale po bëhen kërkesa kyçe për punonjësit, ndërkohë që aftësitë tradicionale po humbasin rëndësinë. Rritja më e madhe pritet të vijë në njohuritë mbi inteligjencën artificiale dhe teknologjitë e të dhënave të mëdha.
Më pak se gjysma e punëdhënësve sot e shohin inteligjencën artificiale dhe menaxhimin e të dhënave të mëdha si aftësi kyçe por kjo do të ndryshojë shumë shpejt, sipas raportit të Forumit Ekonomik Botëror për të ardhmen e vendeve të punës.
Aftësitë po ndryshojnë ndërsa pozitat e punës po evoluojnë. Ndërkohë që disa kërkesa shfaqen, të tjera ngadalë po zhduken. Ndikimi i inteligjencës artificiale në vendet e punës mbetet një temë debati e nxehtë, por trendet bëhen të qarta: Siç inteligjenca artificiale automatizon gjithnjë e më shumë procese, kërkesa për disa vende pune , veçanërisht për pozita hyrëse , tashmë po zvogëlohet. Por si mund të mbrohet një punonjës?
Në raportin e tij “Raporti për të ardhmen e vendeve të punës 2025”, WEF tregon cilat aftësi janë më shumë të kërkuara nga punëdhënësit. Raporti është i bazuar në përgjigjet e më shumë se 1,000 punëdhënësve globalë, të cilët punësojnë më shumë se 14 milionë punonjës në 22 industri dhe 55 ekonomi.
Mendimi analitik, qëndrueshmëria, fleksibiliteti dhe udhëheqja
“Mendimi analitik” është aftësia më e kërkuar, sipas WEF, ku rreth 69% e punëdhënësve thonë se është një kusht kyç. “Qëndrueshmëria, fleksibiliteti dhe agjiliteti” janë të dyta, me 67% të punëdhënësve që i konsiderojnë si të domosdoshme.
Ndërsa aftësitë po ndryshojnë, “udhëheqja dhe ndikimi social” mbeten të rëndësishme – 61% e punëdhënësve i konsiderojnë ato të domosdoshme.
Përveç analizës, “mendimi krijues” gjithashtu renditet lartë, sipas 57% të punëdhënësve.
Motivimi dhe vetëdija, shkrimi dhe leximi, si dhe aftësia teknologjike, janë gjithashtu aftësi që të paktën gjysma e punëdhënësve i konsiderojnë të nevojshme.
Nga ana tjetër, më pak se gjysma e punëdhënësve thonë se “Inteligjenca artificiale dhe të dhënat e mëdha” janë aftësi kyçe për ta.
Inteligjenca artificiale dhe të dhënat e mëdha do të jenë fituesit absolutë deri në vitin 2030
Punëdhënësit u pyetën gjithashtu se nëse rëndësia e disa aftësive do të rritet ose do të bjerë deri në vitin 2030. Rezultatet tregojnë një rritje neto,ndryshimi mes atyre që presin rritje dhe atyre që presin rënie.
Aftësitë teknologjike do të jenë kategoria me rritjen më të shpejtë në pesë vitet e ardhshme. “Inteligjenca artificiale dhe të dhënat e mëdha” dallohet më shumë, me një rritje të pritur prej 87%. Kjo do të pasuar nga “rrjetet dhe siguria kibernetike” (70%) dhe “alfabetizimi teknologjik” (68%).
Përveç aftësive teknologjike, një rritje do të vihet re edhe në “mendimin krijues”, si dhe në dy kategori socio-emocionale – “qëndrueshmëri, fleksibilitet dhe agjilitet” dhe “kuriozitet dhe mësimi i gjatë”.
Udhëheqja dhe ndikimi social dhe menaxhimi i talenteve gjithashtu mbeten ndër aftësitë e kërkuara.
Punëdhënësit presin një rënie të rëndësisë vetëm për dy kategori: “aftësitë manipulative, qëndrueshmëria dhe saktësia” dhe “leximi, shkrimi dhe matematika”.
Pandemia COVID-19 dhe zhvillimi i shpejtë i teknologjive të avancuara janë përmendur në raport si faktorë që kanë shkaktuar ndryshime të fuqishme që vazhdojnë të formojnë aftësitë e punës.
Raporti gjithashtu thekson se shpërqendrimet nuk janë të njëjta në të gjitha ekonomitë dhe industrinë. Ekonomitë me të ardhura mesatare presin ndryshime më të mëdha, ndërsa shtetet me të ardhura të larta presin më pak.
Nga 55 ekonomitë e analizuar, 10 nga 12 presin më pak ndryshime në periudhën 2025-2030, kryesisht në Evropë – përfshirë Danimarkën, Holandën, Britaninë e Madhe, Francën dhe Gjermaninë.
Raporti gjithashtu tregon cilat profesione po rriten më shpejt dhe cilat po zhduken më shpejt.
Përgatiti dhe përmblodhi:
WWW.STUDENTET.MK
