Doomscrolling: Çfarë është dhe Si Mund ta Ndaloni?
“Doomscrolling” është një fenomen i cili ka marrë përhapje gjatë periudhës së pandemisë COVID-19, kur nevoja për të pasur informacion të azhurnuar dhe të saktë ishte më e madhe se kurrë. Ky term i ri përshkruan zakonin e kalimit të një kohe të tepruar duke lexuar lajme negative në internet, pa bërë pauza apo ndalesa, dhe kjo mund të ndikojë negativisht në shëndetin tuaj mendor dhe fizik.
Në periudha të emergjencave globale ose kombëtare, si katastrofat natyrore ose krizave shëndetësore, mund të jetë e vështirë të çliroheni nga cikli i pandërprerë i lajmeve. Njerëzit mund të shqetësohen se mund të humbin një lajm të rëndësishëm, ose mund të ndihen më të kontrolluar duke konsumuar sa më shumë lajme që mund të mundësojnë, për t’u siguruar që janë të informuar plotësisht për gjithçka që ndodh.
Megjithatë, studimet e ndryshme kanë treguar se “doomscrolling” ka efekte negative për shëndetin tuaj. Ky zakon mund të fillojë pa vetëdije, kur merrni telefonin dhe filloni të lexoni lajme, por me kalimin e kohës, ai mund të kthehet në një zakon të detyruar dhe të dëmshëm për mirëqenien tuaj. Kjo sjellje mund të çojë në ankth, depresion dhe një perceptim të pasigurisë, duke rritur nivelin e stresit dhe duke ndikuar negativisht në shëndetin mendor.
Në këtë artikull, do të shqyrtojmë pse mund të jeni tërhequr nga ky fenomen, si mund të ndikojë tek shëndeti juaj dhe se si mund të ndaloni këtë zakon të dëmshëm. Po ashtu, do të ofrojmë disa strategji për të menaxhuar dhe zvogëluar konsumimin e lajmeve dhe për të rritur mirëqenien tuaj.
Pse Doomscrolling është një Zakon i Dëmshëm?
Doomscrolling, përveç ndikimeve të drejtpërdrejta psikologjike, ka edhe pasoja të tjera më të thella për shëndetin mendor dhe emocional të individëve. Ky zakon ka tendencën të krijojë një spirale ankthi, ku njerëzit vazhdojnë të lexojnë më shumë lajme negative, që pastaj rrisin frikën dhe shqetësimin e tyre. Për këtë arsye, është e rëndësishme të kuptojmë se mënyra se si konsumojmë informacionin ka një ndikim të drejtpërdrejtë në mirëqenien tonë.
Për më tepër, ka studime që tregojnë se ekspozimi i vazhdueshëm ndaj lajmeve shqetësuese mund të çojë në një sërë simptomash të ngjashme me ato të depresionit, duke përfshirë humbjen e energjisë, mungesën e motivimit dhe një ndjenjë të përgjithshme pafuqie. Kjo është veçanërisht shqetësuese për individët që ndodhen në periudha stresi të lartë, të cilët mund të ndihen të detyruar të qëndrojnë të lidhur me lajmet gjatë gjithë kohës, duke menduar se kjo i ndihmon të kontrollojnë situatën.
Përveç aspekteve të shëndetit mendor, “doomscrolling” mund të ndihmojë në zhvillimin e një varfërie të informacionit, duke shkaktuar një perceptim të pasigurisë dhe ndihmuar në zhvillimin e një dëshire për të kontrolluar gjithçka, që mund të jetë një përgjigje ndaj shqetësimeve për mundësinë e humbjes së kontrollit mbi situatën.
Efektet Shëndetësore të Doomscrolling
Përveç ndikimeve të drejtpërdrejta psikologjike, fenomeni i doomscrolling mund të ketë efekte të mëdha edhe në shëndetin fizik të individëve. Shumë njerëz që kalojnë orë të tëra duke lexuar lajme shqetësuese mund të përjetojnë lodhje të madhe, ndjenjë të stresit dhe madje edhe rritje të tensionit të gjakut. Ky stres i vazhdueshëm mund të çojë në probleme të tjera shëndetësore, si për shembull probleme me gjumin dhe rritje të rrezikut për zhvillimin e sëmundjeve kardiovaskulare.
Një tjetër ndikim që duhet marrë parasysh është efekti që ka “doomscrolling” në përqendrimin e individëve. Kur dikush është i përqendruar vazhdimisht në lajmet negative, mund të humbasë mundësinë për t’u angazhuar në aktivitete më pozitive dhe të shëndetshme, si për shembull ushtrime fizike, aktivitete krijuese ose pasionet që ndihmojnë në balancimin e shëndetit mendor.
Si Mund ta Ndaloni Doomscrolling?
Ka disa hapa të thjeshtë që mund të ndihmojnë për të ndaluar zakonin e doomscrolling. Ja disa strategji që mund të aplikoni:
- Vendosni kufij kohor për shikimin e lajmeve: Caktoni një kohë të caktuar gjatë ditës për të lexuar lajme dhe mos lejoni që të kaloni më shumë kohë se ajo që keni planifikuar.
- Konsideroni burimet e lajmeve: Përqendrohuni në burime lajmesh që ofrojnë informacion të ekuilibruar dhe pozitiv. Kjo mund të ndihmojë në përmirësimin e perceptimit tuaj të situatës.
- Kërkoni aktivitete alternative: Angazhohuni në aktivitete që mund t’ju ndihmojnë të çliroheni nga stresi, si meditimi, leximi i librave, ose ushtrime fizike.
- Merrni pushime të shpeshta nga ekranet: Mundohuni të bëni pushime të shkurtra gjatë ditës dhe të angazhoheni në aktivitete jashtë shtëpisë për të shmangur efekte të dëmshme të ekranit.
Nëse ndiheni tërhequr nga lajmet negative dhe ndjeni se jeni duke kaluar orë të tëra në internet pa pushim, është e rëndësishme të kuptoni se ky fenomen mund të ketë pasoja afatgjata për shëndetin tuaj. Duke zbatuar këto strategji, mund të filloni të riktheni kontrollin mbi rutinën tuaj të informacionit dhe të përmirësoni mirëqenien tuaj mendor dhe fizik.
Përgatiti dhe përmblodhi:
WWW.STUDENTET.MK
