Hiperinflacioni është një inflacion jashtëzakonisht i lartë, në të cilin çmimet rriten me shpejtësi dhe vazhdimisht, dhe paraja humb vlerën e saj reale.
Sipas ekonomistit amerikan Philip D. Kagan, hiperinflacioni fillon me muajin në të cilin rritja e çmimit tejkalon 50% dhe përfundon me muajin e mëparshëm në të cilin rritja në fjalë bie nën atë normë, dhe më pas mbetet e tillë për të paktën një vit.
Pra, derisa inflacioni raportohet çdo vit, hiperinflacioni merr parasysh periudha më të shkurtra, kryesisht mujore.
Hiperinflacioni në përgjithësi ndodh si rezultat i cikleve vicioze, në të cilat krijohet më shumë inflacion në çdo cikël të ri.
Shembuj të hiperinflacionit ishin ata që jetuan në Gjermani midis 1921 dhe 1923, në Meksikë midis 1972 dhe 1987, në Peru në vitet ’80 dhe ’90, në Argjentinë midis 1989 dhe 1990 ose në Venezuelë në vitin 2015 dhe 2016.
Shkaqet dhe pasojat e hiperinflacionit
Hiperinflacioni ndodh për arsye të ndryshme dhe kryesorja është rritja e ofertës së parave me vendimin e Bankës Qendrore të vendit për financimin e shpenzimeve publike.
Kjo rritje e ofertës monetare, e cila nuk mbështetet nga rritja ekonomike, pra prodhimi i mallrave dhe shërbimeve, gjeneron një çekuilibër ndërmjet ofertës dhe kërkesës.
Monedha, fillon të humbasë vlerën e saj reale, gjë që sjell me vete një humbje të besimit në paratë nga ana e popullatës.
Qytetarët, pra, nga frika e zhvlerësimit të shpejtë të parasë, nuk duan të mbajnë para, të rrisin në mënyrë dramatike nivelin e konsumit dhe të blejnë mjete jomonetare për të ruajtur pasurinë e tyre ose për të kthyer në valuta të huaja më të qëndrueshme.
Pasojat kryesore të hiperinflacionit janë humbja e shpejtë e fuqisë blerëse nga popullsia, dekurajimi i kursimeve dhe investimeve në këtë monedhë dhe largimi i kapitalit nga vendi, të gjitha këto efekte të një depresioni të thellë ekonomik.
Përmblodhi dhe përshtati:
www.studentet.mk
