Ekonomistët dhe politikanët në botë shpresojnë se ngadalësimi i pashmangshëm i rritjes ekonomike këtë vit do të marrë formën e një “ulje të butë” dhe se deri në fund të vitit lëvizja e PBB-së do të jetë ende pozitive.
Derisa pritshmëritë e tilla të mbështeten nga të dhënat nga terreni, të gjithë jemi të detyruar t’i shikojmë yjet.
“Ekonomia e mori këtë term nga terminologjia për udhëtimet në Hënës dhe Marsit, për të cilat u zhvillua një teknikë për të ngadalësuar raketat në mënyrë që ato të mos ulen papritmas në ato trupa qiellorë dhe të shpërbëheshin. Një ulje e butë, në këtë kuptim, është një zbritje e lehtë, me një ngadalësim të ndjeshëm të shpejtësisë, por pa pasoja për aeroplanin”, shpjegojnë ekonomistët.
Në ekonomi, ky term nënkupton një rënie të moderuar ose të lehtë të aktivitetit ekonomik.
Kjo do të thotë se nuk pritet një rënie e papritur dhe e thellë, siç u vu re, për shembull, gjatë vitit pandemik 2020, kur PBB-ja në të gjitha vendet ra me pesë deri në 10 pikë përqindje. Ndodhi e kundërta e një “ulje të butë”. Kur flasim për “ulje të butë”, flasim për një rënie jo të thellë dhe jo të madhe dhe që sipas disa vlerësimeve ka ndodhur në SHBA gjatë vitit 2022. Në atë vend është shënuar recesion në dy tremujorët e parë, më pas ka pasur rimëkëmbje në të tretin dhe tani priten të dhëna të detajuara për tremujorin e fundit të vitit të kaluar, shpjegojnë ekonomistët.
Çelësi për dallimin midis dy llojeve të recesionit është lëvizja e punësimit. Nëse është një krizë afatshkurtër, e lehtë, nuk ka rritje të papunësisë.
Kur bëhet fjalë për Evropën, “ulja e butë” është ende skenari më i mundshëm, përveç nëse ka një përshkallëzim të konflikteve gjeopolitike, gjë që nuk përjashtohet, sepse nuk ka marrëveshje paqeje për Ukrainën në horizont dhe konflikti me Iranin “qëndron në ajër. “Gjithashtu, nëse ka mungesë të gazit, kjo do të çojë në një përçarje të madhe të ekonomisë globale dhe një rënie të thellë të aktivitetit ekonomik në vendet evropiane”.
Në anën tjetër të planetit, dhe sipas analizës së shtëpisë së brokerit Momentum Securities, java e kaluar solli një rritje të fortë të aksioneve të Bursës së Nju Jorkut pasi PBB-ja e SHBA-së në tremujorin e katërt të 2022 u rrit më shumë se sa pritej. gjë që rriti shanset e skenarit të “uljes së butë” në ekonominë amerikane.
Përmblodhi dhe përshtati:
www.studentet.mk
