Tre ekonomistë amerikanë – Ben Bernanke, Douglas Diamond dhe Philip Dybvig – janë fituesit e çmimit të sivjetshëm Nobel në ekonomi “për kërkime mbi bankat dhe krizat financiare”, njoftoi Akademia Mbretërore Suedeze e Shkencave, transmeton Tanjug.
Siç thuhet nga Komiteti i Nobelit, hulumtimi i laureatëve të këtij viti në ekonomi zvogëlon rrezikun e krizave financiare që të zhvillohen në depresione afatgjata me pasoja të rënda për shoqërinë, gjë që është me rëndësi të madhe për të gjithë ne.
Deklarata thoshte se puna për të cilën u shpërblyen Bernanke, Diamond dhe Dybwig ishte thelbësore për kërkimet e mëvonshme që avancuan të kuptuarit tonë për bankat, rregullimin bankar, krizat bankare dhe mënyrën se si mund të zgjidhen krizat financiare.
“Duke përdorur burime historike dhe metoda statistikore, analiza e Bernanke tregoi se cilët faktorë kishin rëndësi në rënien e produktit të brendshëm bruto. Ai zbuloi se faktorët që lidhen drejtpërdrejt me rënien e bankave kontribuan në pjesën e luanit të rënies”, thuhet në të.
Ai shtoi se Bernanke analizoi Depresionin e Madh të viteve 1930, krizën më të keqe ekonomike në historinë moderne. Ai tregoi, ndër të tjera, se si falimentimi i bankave ishte i një rëndësie vendimtare për faktin se kriza u thellua dhe zgjati kaq shumë.
Një zgjidhje për cenueshmërinë e bankave
Diamond tregoi gjithashtu se si bankat luajnë një rol të rëndësishëm social. Si ndërmjetës midis kursimtarëve dhe huamarrësve, ata janë më të përshtatshëm për të vlerësuar aftësinë kreditore të huamarrësve dhe për të siguruar që kreditë të investohen mirë, arsyetoi komiteti Nobel.
“Diamond dhe Dybvig paraqitën një zgjidhje për cenueshmërinë e bankave, në formën e sigurimit të depozitave nga qeveria. Kur investitorët e dinë që shteti u garanton paratë e tyre, nuk ka nevojë të vrapojnë në bankë sapo të nisin thashethemet për falimentim”, thuhet në raport.
Ai shtoi se të dy zhvilluan modele teorike që shpjegojnë pse ekzistojnë bankat, se si roli i tyre në shoqëri i bën ato të prekshme ndaj thashethemeve për zhdukjen e tyre eventuale dhe se si shoqëria mund ta zvogëlojë këtë cenueshmëri.
Çmimi, i njohur zyrtarisht si Çmimi Sveriges Riksbank për Shkencat Ekonomike në kujtim të Alfred Nobelit, është i fundit i çmimeve Nobel të këtij viti dhe fituesit ndajnë një shumë prej dhjetë milionë korona suedeze.
Përmblodhi dhe përshtati:
www.studentet.mk
