Në një qytet të vogël italian, qindra vjet më parë, një pronar i një biznesi të vogël i detyrohej një shumë të madhe parash një “peshkaqeni” huadhënës. Huadhënësi shpirtlig ishte një burrë shumë i vjetër, me pamje jo tërheqëse, që e dashuronte vajzën e pronarit të biznesit.
Ai vendosi t’i ofronte biznesmenit një marrëveshje që do të fshinte plotësisht borxhin që i kishte. Kushti i vetëm ishte se ai do ta fshinte borxhin nëse ai mund të martohej me vajzën e tij. Eshtë e panevojshme të thuhet se ky propozim u prit me neveri nga biznismeni.
Huadhënësi tha se do të vendoste dy guralecë në një qese, një të bardhë dhe një të zi. Vajza më pas do të duhej të futej dorën në çantë dhe të zgjidhte një guralec. Nëse do të ishte guraleci i zi, borxhi do të fshihej, por peshkaqeni huadhënës do të martohej me të. Nëse do të ishte guraleci i bardhë, borxhi do të fshihej, ndërsa vajza nuk do të duhej të martohej me peshkaqenin huamarrës.
Duke qëndruar në një shteg i mbuluar plot me guralecë në kopshtin e biznesmenit, huadhënësi u përkul dhe mori dy guralecë. Ndërsa ai po i merrte, vajza vuri re se ai kishte marrë dy guralecë të zinj dhe i kishte vendosur të dy në çantë. Më pas ai i kërkoi vajzes të futej dorën në çantë dhe të zgjidhte njërin.
Natyrisht, tani vajza kishte tre zgjedhje para vetës:
- Të refuzoj që të zgjedh një guralec nga çanta.
- Ti nxjerr të dy guralecat nga çanta dhe ta ekspozonte huadhënësin për mashtrim.
- Të zgjedh vetëm një guralec nga çanta duke e ditur plotësisht se do të jetë i zi dhe kështu ta sakrifikonte veten për lirinë e babait të saj.
Ajo nxori një guralec nga çanta dhe para se ta shikonte ‘rastësisht’ e hodhi në mes të guralecave të tjerë. Ajo i tha huadhënësit; ‘Oh, sa e ngathët që jam. Sidoqoftë nuk ka rëndësi, nëse shikoni në çantë gurin tjetër që ka mbetur, do të jemi në gjendje ta dallojm se cilin guralec kam zgjedhur.’
Guraleci i mbetur në çantë është padyshim i zi, dhe duke pasur parasysh se peshkaqeni huadhënës nuk donte të ekspozohej me mashtrimin e tij, ai duhej të sillej me të sikur guraleci që i hodhi vajzës të ishte i bardhë dhe të pastronte borxhin e babait të saj, pa kushtëzim.
Urtësite që përfitojm nga ky tregim i shkurtë:
Zgjidhja e zgjuar e problemeve: Historia ilustron fuqinë e zgjidhjes së zgjuar të problemeve përballë vështirësive, ajo përdor opsionet e kufizuara në dispozicion për të arritur një rezultat të favorshëm duke na mësuar vlerën e shkathtësisë në tejkalimin e pengesave në dukje të pakapërcyeshme duke lundruar në një situatë të vështirë dhe për të mbrojtur familjen e saj.
Të menduarit strategjik: Veprimet e vajzës pasqyrojnë të menduarit strategjik. Në vend që të reagojë në mënyrë impulsive, ajo vlerëson situatën dhe harton një plan që e tejkalon peshkaqenin huamarrës pa rrezikuar mirëqenien e babait të saj.
Guximi në sakrificë: Vajza tregon guxim duke zgjedhur të sakrifikojë veten për lirinë e babait të saj. Kjo nxjerr në pah temën e vetëmohimit dhe gatishmërisë për të bërë sakrifica personale për të mirën më të madhe.
Ballafaqimi me mashtrimin: Narrativa eksploron pasojat e mashtrimit dhe se si individët mund të përpiqen të mashtrojnë të tjerët për përfitime personale. Ai inkurajon reflektimin mbi rëndësinë e ndershmërisë dhe integritetit në trajtimin e sfidave.
Lufta kundër padrejtësisë: Veprimet e vajzës mund të shihen si një formë e
rezistencës kundër padrejtësisë. Ajo refuzon të pranojë një marrëveshje të padrejtë
dhe gjen një mënyrë për ta kthyer situatën në favor të saj, duke theksuar rëndësinë e
qëndrimit kundër pabarazisë.
Shkathtësia: Shkathtësia e vajzës është e dukshme pasi ajo përdor opsionet e
kufizuara në dispozicion për të arritur një rezultat të favorshëm. Kjo mëson vlerën e
shkathtësisë në tejkalimin e pengesave në dukje të pakapërcyeshme.
Fuqizimi përmes inteligjencës: Përralla feston inteligjencën si një mjet për fuqizim.
Shkathtësia e vajzës bëhet arma e saj kundër një kundërshtari në dukje më të
fuqishëm, duke theksuar idenë se inteligjenca mund të jetë një burim force.
Përgatiti dhe përmblodhi:
WWW.STUDENTET.MK
