Renditjes e re globale të pasaportave për vitin 2023 është shpalosur me ndryshime të paprecedentë, duke sjellë liderë të rinj dhe duke nënvizuar dinamikën në zhvillim të lirisë së udhëtimit. Për gjysmë dekade, Japonia mbajti një kontroll të fortë në pozicionin nr.1 në Indeksin prestigjioz të Pasaportave Henley, një pikë referimi që mat shtrirjen e lirisë së udhëtimit global bazuar në aksesin pa viza dhe viza sipas kërkesës. Megjithatë, këtë vit, Japonia e gjen veten të zbritur në pozitën e tretë, me Singaporin që del si titullarja e re. Singaporianët tani gëzojnë privilegjin e aksesit pa viza në 193 nga 227 destinacione të jashtëzakonshme në mbarë botën.
Në një prirje të dukshme, Evropa ka rigjallëruar, me Gjermaninë, Italinë dhe Spanjën që së bashku ngjiten në vendin e dytë në renditje, duke pasur akses pa viza në 190 destinacione. Pozicioni i tretë tani ndahet nga Japonia, Koreja e Jugut, Austria, Finlanda, Franca, Luksemburgu dhe Suedia, duke u ofruar qytetarëve të këtyre vendeve akses në 189 destinacione pa pasur nevojë për viza paraprake.
Shtetet e Bashkuara dhe Mbretëria e Bashkuar, dikur mbajtëse të përbashkëta të vendit nr.1 në vitin 2014, kanë dëshmuar një rënie graduale në renditjen e tyre. Megjithatë, ka indikacione për një kthesë pozitive për Britaninë e Madhe, e cila është ngjitur me dy gradë për të siguruar pozitën e katërt – një pozicion që nuk e ka zënë që nga viti 2017. Në të kundërt, SHBA ka rrëshqitur më tej, duke zënë tashmë vendin e tetë, duke u ofruar qytetarëve të saj me akses pa viza në 183 destinacione.
Indeksi i pasaportave Henley, duke u mbështetur në të dhënat në kohë reale nga Shoqata Ndërkombëtare e Transportit Ajror (IATA), mbetet një reflektim dinamik i ndryshimeve të politikave të vizave gjatë gjithë vitit. Gjatë historisë së saj 18-vjeçare, numri mesatar i destinacioneve të aksesueshme pa viza është pothuajse dyfishuar, duke përparuar nga 58 në 2006 në 109 mbresëlënëse.
Përkundër kësaj tendence të përgjithshme rritëse, një aspekt i dukshëm është zgjerimi i hendekut në lirinë e udhëtimit midis majës dhe fundit të renditjes. Qytetarët e Afganistanit, për shembull, veçanerisht shkaku i luftërave të vazhdueshme, mund të vizitojnë vetëm 27 destinacione pa vizë paraprake, duke nënvizuar kontrastet e theksuara në lëvizshmërinë globale.
Cristian H. Kaelin, Kryetar i Henley & Partners, hedh dritë mbi përpjekjet proaktive të Singaporit për të siguruar lirinë e zgjeruar të udhëtimit gjatë dekadës së fundit, duke e krahasuar këtë me rritjen relativisht modeste në raport me SHBA-në. Ky vëzhgim shërben si një përrallë paralajmëruese për kombet e tjera, duke përfshirë Kanadanë dhe Anglosferën më të gjerë, duke theksuar nevojën për masa proaktive për të ruajtur ose përmirësuar lëvizshmërinë globale.
Renditja e pasaportave të Henley & Partner është vetëm një nga disa indeks të krijuar nga firmat financiare për të vlerësuar pasaportat globale bazuar në aksesin që ato ofrojnë për qytetarët e tyre. Indeksi i Pasaportave të Arton Capital, i cili merr në konsideratë 193 vende anëtare të Kombeve të Bashkuara dhe gjashtë territore, pozicionon Emiratet e Bashkuara Arabe në samitin për vitin 2023. Më poshtë janë 11 vende, kryesisht në Evropë, duke përfshirë Gjermaninë, Suedinë, Finlandën, Luksemburgun, Spanjën, Francën, Italia, Holanda, Austria, Zvicra dhe Koreja e Jugut.
Këto renditje të pasaportave shtrihen përtej rëndësisë së thjeshtë simbolike, duke shërbyer si mjete praktike për udhëtarët që kërkojnë informacion të saktë dhe të përditësuar mbi kërkesat për viza. Ndërsa bota vazhdon të ndërlidhet, këta indekse luajnë një rol kryesor në deshifrimin e peizazhit të ndërlikuar dhe gjithnjë në zhvillim të udhëtimit global, duke kapur si ndryshimet gjeopolitike ashtu edhe praktikat e lëvizshmërisë ndërkufitare.
Pasaportat më të mira dhe të fuqishme për vitin 2023 janë:
- Singapor (192 destinacione)
- Gjermani, Itali, Spanjë (190 destinacione)
- Austria, Finlanda, Franca, Japonia, Luksemburgu, Koreja e Jugut, Suedia (189)
- Danimarkë, Irlandë, Holandë, MB (188 destinacione)
- Belgjika, Republika Çeke, Malta, Zelanda e Re, Norvegjia, Portugalia, Zvicra (187 destinacione)
- Australi, Hungari, Poloni (186 destinacione)
- Kanada, Greqi (185 destinacione)
- Lituani, Shtetet e Bashkuara (184 destinacione)
- Letonia, Sllovakia, Sllovenia (183 destinacione)
- Estonia, Islanda (182 destinacione)
Cilat vende kanë politikat më mikpritëse?
Një renditje e re, Indeksi i “mikpritshmërisë” së Henley, zbulon se cilat vende kanë politikat e vizave më mikpritëse – dhe më pak mirëpritëse.
Vendet e vogla ishullore, shtetet afrikane dhe Kamboxhia plotësojnë 20 vendet e para.
Dymbëdhjetë vende ofrojnë hyrje pa viza për të 198 pasaportat e tjera në botë. Këtu përfshihen Burundi, Ishujt Komoro, Xhibuti, Guinea-Bissau, Maldivet, Mikronezia, Mozambiku, Ruanda, Samoa, Seychelles, Timor-Leste dhe Tuvalu.
Katër vendet në fund të listës nuk lejojnë akses pa viza për asnjë pasaportë. Këto përfshijnë Afganistanin, Korenë e Veriut, Papua Guinenë e Re dhe Turkmenistanin.
Ato pasohen nga Libia, Butani, Eritrea, Guinea Ekuatoriale dhe India, të cilat secila ofrojnë akses pa viza për më pak se pesë kombësi të tjera.
A barazohet të qenurit i hapur me aksesuesshmëri më të lartë?
Dy indekset tregojnë se të qenurit “mikpritës” nuk barazohet domosdoshmërisht me akses të lartë pa viza në vendet, apo që poashtu do të kesh mikpritshmëri proporcionale nga ajo qe ti ofron. Megjithatë, Singapori dhe Koreja e Jugut – të dyja relativisht të hapura – janë ngjitur në Indeksin e Pasaportave, ndërsa SHBA dhe Kanadaja kanë rrëshqitur poshtë Indeksit pasi mikpritshmëria e tyre ngeci.
Mbajtësit e pasaportave amerikane mund të kenë akses në 184 nga 227 destinacione pa viza, ndërsa vetëm 44 kombësive të tjera u jepet akses pa viza në SHBA. Shtetet e BE-së u japin privilegje pa viza më shumë se dyfishi i numrit të shteteve sesa SHBA-ja.
Australia, Kanadaja, Zelanda e Re dhe Japonia plotësojnë pesë vendet e para me pabarazinë dhe disproporcionin më të madhe midis lirisë së udhëtimit që gëzojnë dhe aksesit pa viza që u japin vendeve të tjera.
Vendet që janë më të hapura, por që kanë pasaportat më pak të fuqishme përfshijnë Somalinë, Sri Lankën, Xhibutin, Burundin dhe Nepalin.
Përgatiti dhe përmblodhi:
WWW.STUDENTET.MK
