Për herë të parë, një pacient mori një sy krejtësisht të ri dhe një fytyrë të pjesshme në një procedurë moderne të transplantimit.
Marrësi i transplantit, një 46-vjeçar nga Arkansas i quajtur Aaron James, kishte pësuar një goditje elektrike 7,200 volt ndërsa punonte si drejtues i linjës së tensionit të lartë më 10 qershor 2021.
“Shumica e individëve nuk i mbijetojnë atij niveli lëndimi,” tha Dr. Eduardo Rodriguez, kirurgu kryesor për transplantin e James dhe drejtor i programit të transplantit të fytyrës në NYU Langone, në një konferencë shtypi të enjten (9 nëntor). Në aksident, një tel i drejtpërdrejtë preku fytyrën e James. Ai kishte nevojë për disa operacione rindërtuese dhe në fund humbi syrin e majtë, hundën, buzët, dhëmbët e përparmë, faqen e majtë dhe mjekrën, si dhe krahun e majtë mbi bërryl.
Tani, James është rreth pesë muaj jashtë procedurës së tij të transplantimit, e cila përfshiu 140 ofrues mjekësorë në NYU Langone dhe u zhvillua mbi 21 orë në 27 maj dhe 28 maj 2023.
“Që nga koha kur u zgjova nga koma gjashtë-javore, mjekët tashmë po flisnin për një shans të mundshëm për një transplantim të fytyrës”, tha James në konferencën për shtyp.
Kirurgjia e lejoi atë të ndalonte përdorimin e tubave të frymëmarrjes dhe të ushqyerit, dhe ai mund të shijonte, nuhatte dhe hante përsëri ushqime të ngurta. Ai më në fund u kthye në shtëpi në Arkansas në shtator dhe tani udhëton në Nju Jork çdo muaj për monitorim. Ai gjithashtu ka në vazhdimësi terapi fizike, profesionale dhe logopedike.
Përtej këtyre përmirësimeve funksionale, “Unë nuk mund të kaloj pranë një pasqyre pa e parë atë. Kjo më bën të ngrihem më lart,” tha James për fytyrën e tij të re. “Para transplantimit, niveli i besimit ishte i ulët, dhe po ashtu edhe emocionalisht”
Ekipi i NYU filluan të konsultoheshin me ekipin e tij të kujdesit në një qendër mjekësore në Teksas dhe bashkarisht vendosën se syri i majtë i James kishte nevojë për heqje për shkak të dhimbjeve të forta. Kështu që ekipi i NYU këshilloi kirurgët që t’i prisnin nervin optik sa më afër zverrkut të syrit, për të lejuar potencialisht një transplant të plotë të syrit, së bashku me transplantin e planifikuar të fytyrës.
Por transplanti i syrit do të vinte me rreziqe. “Syri është një zgjatim i trurit,” tha Dr. Vaidehi Dedania, një specialist i retinës në Departamentin e Oftalmologjisë në NYU Langone, në konferencën për shtyp. Një transplant që futet në sistemin nervor qendror paraqet rrezikun e infeksionit vdekjeprurës dhe inflamacionit të trurit, tha Rodriguez.
Në fillim nuk ishte e qartë se ky sy i transplantuar do të mund të shihte ndonjëherë, por testet e hershme sugjeruan që qelizat e për përceptimin e dritës në pjesën e pasme të syrit të tij, të paktën, i përgjigjen stimuluseve të dritës.
“Retina e tij është në gjendje të na tregojë se po “sheh” dritën, gjë që është mjaft e jashtëzakonshme”, tha Dedania. Skanimet sugjerojnë se ky sinjal arrin në korteksin vizual në pjesën e pasme të trurit të James. Megjithatë, James nuk mund t’i perceptojë ende ato sinjale hyrëse, kështu që ende nuk dihet nëse ai do të ketë ndonjëherë vizion në atë sy, tha Dedania.
Gjatë procedurës, dy ekipe kirurgjikale – një për dhuruesin dhe një për marrësin – operuan njëkohësisht në dhomat aty pranë. Ekipet provuan tërësisht të gjitha hapat e procedurës dhe printuan “udhëzues prerjeje” 3D, për të gdhendur saktësisht kockën dhe indin e dhuruesit në mënyrë që të futeshin në hapësirën në fytyrën e James – “ashtu si një Puzzle” tha Rodriguez.
Midis orës 9:14 të mëngjesit të 27 majit dhe 7:51 të mëngjesit të 28 majit, ekipi transplantoi hundën, qepallat e sipërme dhe të poshtme të majta, vetullën e majtë dhe buzët e sipërme dhe të poshtme, si dhe indet poshtë syrit të djathtë. Ata gjithashtu transplantuan segmentet e kockave të poshtme të kafkës, faqeve, hundës dhe mjekrës që shkonin me ato inde, si dhe syrin e majtë dhe nervin optik shoqërues.
Tani, pesë muaj nga intervenimi, James merr ilaçe imunosupresive çdo ditë dhe nuk ka treguar shenja refuzimi. Ai ende nuk mund të ngrejë qepallën e sipërme të majtë për të hapur syrin e majtë, i cili është kafe, ndërsa syri i tij i djathtë është blu i hapur. Megjithatë, ai tani është në gjendje të rrahë sytë dhe të shtrëngojë muskujt rreth syrit, dhe qepalla e syrit po e mbron mjaft mirë syrin, saqë tani nuk ka nevojë për një ngjitës syri, tha Rodriguez.
Në konferencën për shtyp, James shprehu një falënderim të madh për ekipin e NYU, donatorin dhe familjen e donatorit, si dhe për gruan dhe vajzën e tij.
Përgatiti dhe përmblodhi:
WWW.STUDENTET.MK
